Vitaliteitsecho

Als je ongeveer acht weken zwanger bent, kom je voor het eerst bij ons op het spreekuur. Tijdens deze controle maken we de eerste echo. Dit noemen we de vitaliteitsecho. Deze echo is belangrijk om te controleren of er sprake is van een intacte zwangerschap (is er een kindje met hartactie zichtbaar?) en om te kijken of dit kindje op de goede plek in de baarmoeder is ingenesteld. Verder kijken we of er sprake is van een eenling- of een meerlingzwangerschap en we meten het kindje om een voorlopige uitgerekende datum te kunnen vaststellen. In eerste instantie wordt deze echo uitwendig gemaakt. Je hebt hiervoor een gevulde blaas nodig. Wanneer je minder dan negen weken zwanger bent, of wanneer je blaas niet vol genoeg is, kan het beter zijn om een vaginale echo te maken. Dat levert dan een beter beeld op. Dit onderzoek is niet pijnlijk.

Termijnecho

Bij deze echo meten we het kindje om de exacte duur van de zwangerschap te bepalen. Aan de hand van deze meting wordt de definitieve uitgerekende datum vastgesteld. Deze echo is niet bedoeld om afwijkingen op te sporen; die zijn bij deze termijn nog niet goed te bepalen.

Groeiecho

Tijdens de zwangerschap bepalen we met onze handen de groei van de baby. Deze echo geeft ons aanvullende informatie en is vooral bedoeld om een groeiachterstand vroegtijdig op te sporen. We meten tijdens deze echo het hoofd, de buikomvang en de lengte van het botje van het bovenbeen van het kind. Bovendien kijken we naar de hoeveelheid vruchtwater die rondom het kindje zit. De metingen worden verwerkt in een groeicurve, deze geeft ook een schatting van het gewicht van het kindje op dat moment. Let wel: dit is een schatting! Ook voor de groeiecho geldt dat we niet specifiek op zoek gaan naar afwijkingen. Komen we tijdens het maken van een echo onverwacht toch afwijkingen tegen dan lichten we jullie daarover in.

Placentalokalisatie

Wanneer er bij de 20-weken echo sprake is van een placenta die dicht bij de baarmoederhals ligt, wordt er bij 32 weken opnieuw gekeken naar de ligging van de placenta. In de meeste gevallen is de placenta voldoende mee omhoog gegroeid. Dit gebeurt in de zwangerschap met de groei van de baarmoeder mee. Bij 32 weken willen wij dat de placenta minimaal 2 centimeter bij de baarmoederhals vandaan ligt.

Bij de placentalokalisatie wordt de groei van de baby nogmaals opmeten. De afspraak kan meestal gecombineerd worden waardoor er feitelijk twee echo’s gemaakt worden tijdens één afspraak. Eerst wordt er uitwendig gekeken naar de ligging, groei en het vruchtwater van de baby. Daarna zal de placenta gecontroleerd worden. In het algemeen is dit een inwendige vaginale echo omdat de baarmoedermond goed in beeld gebracht dient te worden. We gaan bij deze echo niet specifiek op zoek naar andere afwijkingen. Komen we tijdens het maken van een echo onverwacht toch afwijkingen tegen dan lichten we jullie daarover in.

Liggingsecho

Bij deze echo wordt er gekeken of het kindje met hoofd naar beneden (hoofdligging) of naar boven (stuitligging) ligt. Tevens doen we weer de metingen die we bij de groeiecho ook doen en bepalen we opnieuw de hoeveelheid vruchtwater. Bij deze termijn is het kindje al behoorlijk groot en zit het hoofd soms al goed ingedaald. Dit maakt het lastiger om mooie beelden van het kindje te laten zien.

Ook bij de liggingsecho geldt dat we niet specifiek op zoek gaan naar afwijkingen. Komen we tijdens het maken van een echo onverwacht toch afwijkingen tegen dan lichten we jullie daarover in. Het is nooit helemaal zeker dat de baby in dezelfde positie blijft liggen. Naar mate het hoofdje van de baby meer in het bekken is ingedaald, hoe kleiner is de kans dat de baby nog kan draaien.

13 wekenecho en 20 wekenecho

De 13 wekenecho en de 20 wekenecho zijn medische onderzoeken. De persoon die het onderzoek uitvoert, heet een echoscopist. Bij beide echo-onderzoeken bekijkt een echoscopist met een echo-apparaat of het kind lichamelijke afwijkingen heeft. De echoscopist controleert ook het vruchtwater en de groei van het kind. De echoscopist moet alles wat te zien is aan je vertellen. Je kunt dus geen gedeeltelijke echo laten doen. De echo-onderzoeken hebben geen risico’s voor jou en je kind.

Wanneer is de 13 wekenecho?
Je kunt de 13 wekenecho laten doen van 12+3 tot en met 14+3 weken zwangerschap. Dus vanaf twaalf weken en drie dagen tot en met veertien weken en drie dagen.

Wanneer is de 20 wekenecho?
Je kunt de 20 wekenecho laten doen van 18+0 tot en met 21+0 weken zwanger- schap. Dus van 18 weken en 0 dagen tot en met 21 weken en 0 dagen van je zwangerschap. Het liefst laat je de echo doen in week 19 van jouw zwanger- schap. Dat is dus 19 weken en 0 dagen tot en met 19 weken en 6 dagen van jouw zwangerschap.

Vanaf medio 2024 worden deze echo’s bij ons in eigen praktijk gemaakt door onze echoscopiste Irene Bos-Kromkamp. Zij is dan gespecialiseerd in het doen van deze echo’s. Tot die tijd laten wij deze echo maken door Anneke Schmidt in Joure, tevens een gespecialiseerd echoscopiste. Zij is zeer ervaren en neemt voldoende tijd om deze echo nauwkeurig te maken. Dat vinden wij erg belangrijk, omdat hierdoor de meeste afwijkingen worden opgespoord en/of uitgesloten. Tijdens één van je eerste afspraken zullen wij je meer uitleg geven over de voordelen en beperkingen van deze echo. Daarnaast verwijzen we je voor meer informatie naar deze folder.

Pretecho

Dit is een niet-medisch geïndiceerde echo en is er niet op gericht om afwijkingen op te sporen. Er zal dus nooit een uitspraak worden gedaan over de gezondheid van het kind. Wel zou het kunnen voorkomen dat er een afwijking wordt gezien die niet verwacht was. Het vaststellen van het geslacht is vaak mogelijk maar geeft nooit absolute zekerheid. Je krijgt een aantal uitgeprinte foto’s van ons mee en alle gemaakte foto’s krijg je digitaal toegestuurd zodat jullie samen nog even kunnen nagenieten van het bekijken van jullie kindje.

Voorwaarden pretecho

• Echo’s die je op eigen verzoek laat uitvoeren, worden niet vergoed door de zorgverzekeraar, omdat het doel van de echo niet medisch-diagnostisch is.
• Er wordt niet concreet gezocht naar afwijkingen bij moeder of kind.
• Bij deze echo’s wordt geen medische beoordeling gedaan of medisch advies gegeven. Geen enkele uitspraak, gedaan tijdens of na het echoconsult, mag worden uitgelegd als medische beoordeling.
• Indien de echoscopiste wel een afwijking ziet of vermoedt, zal zij dit met je bespreken.
• Indien er een afwijking niet wordt gezien, is de verloskundigenpraktijk op geen enkele wijze aansprakelijk.
• Er wordt geen garantie gegeven op geslachtsbepalingen. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de afgegeven beoordeling en dus wordt ook geen aansprakelijkheid dienaangaande aanvaard.

Tarieven pretecho

Wij begrijpen dat het een bijzonder moment is om de baby bij een echo te kunnen zien en wij merken dat de vraag naar echo’s toeneemt. Echter het is belangrijk dat wij als verloskundigen zorgvuldig met het maken van echo’s omgaan. Uit onderzoek is gebleken dat het standaard aanbieden van echo’s later in de zwangerschap, zoals een standaard 30 weken echo geen gezondheidswinst oplevert. Wij maken deze dan ook alleen op medische indicatie. Daarbij zien wij in de praktijk ook de neveneffecten van het maken van een echo. De vereniging van gynaecologen schrijft hier het volgende over:

Risico’s van echoscopisch onderzoek
Men past echoscopie al meer dan vijfentwintig jaar op grote schaal toe. Tot nu toe zijn in de praktijk en uit wetenschappelijk onderzoek geen nadelige gevolgen of schadelijke effecten naar voren gekomen. Een echo kan geen miskraam veroorzaken. Ook bij bloedverlies kan een vaginale echo geen kwaad. Wel zijn een enkele keer effecten als minimale groeivertraging en iets meer linkshandigheid bij het kind gezien, maar echte bewijzen zijn daar niet voor. Een garantie dat onbekende ongewenste effecten nooit zullen optreden, is niet te geven. Daarom is het verstandig om voorzichtig te zijn en echoscopie niet zomaar te gebruiken omdat het ‘zo leuk’ is. Voor de zekerheid raadt men aan alleen een echo te maken als deze nuttige informatie oplevert. Pret-echo’s worden afgeraden. Een risico dat vaak vergeten wordt, is dat een echo wel eens onverwachte zaken aan het licht brengt. Aan de ene kant geeft dit u de gelegenheid om u emotioneel voor te bereiden maar aan de andere kant betekent het ook vaak veel zorgen en soms onzekerheid in de rest van de zwangerschap.