Als je ongeveer acht weken zwanger bent, kom je voor het eerst bij ons op het spreekuur. Tijdens deze controle maken we de eerste echo. Dit noemen we de vitaliteitsecho. Deze echo is belangrijk om te controleren of er sprake is van een intacte zwangerschap (is er een kindje met hartactie zichtbaar?) en om te kijken of dit kindje op de goede plek in de baarmoeder is ingenesteld. Verder kijken we of er sprake is van een eenling- of een meerlingzwangerschap en we meten het kindje om een voorlopige uitgerekende datum te kunnen vaststellen. In eerste instantie wordt deze echo uitwendig gemaakt. Je hebt hiervoor een gevulde blaas nodig. Wanneer je minder dan negen weken zwanger bent, of wanneer je blaas niet vol genoeg is, kan het beter zijn om een vaginale echo te maken. Dat levert dan een beter beeld op. Dit onderzoek is niet pijnlijk.
Tijdens je zwangerschap kun je verschillende echo’s laten maken. Eerstelijns echo’s, screeningsecho’s zoals de 13 wekenecho en de 20 wekenecho en pretecho’s.
Verloskundige echo
Alle eerstelijns echo’s worden, met ingang van medio 2023, bij ons in de eigen praktijk gemaakt. Deze echo’s kunnen om verschillende redenen gemaakt worden. Als eerste het vaststellen van een intacte zwangerschap en het uitsluiten van een tweeling-zwangerschap. Ook stellen we met de echo de uitgerekende datum vast rond de tiende week van de zwangerschap. Dit noemen we de termijnecho.
Bovenstaande echo’s worden bij iedere zwangere standaard gemaakt. In het algemeen kunnen er bij deze echo’s nog geen afwijkingen aan het kindje worden waargenomen. Wanneer we wel afwijkingen waarnemen, zullen we jullie hierover informeren.
In eerste instantie worden de echo’s uitwendig (via de buik) gemaakt. Je hebt hiervoor een gevulde blaas nodig. Wanneer je minder dan acht weken zwanger bent, of wanneer je blaas niet vol genoeg is, kan het beter zijn om een vaginale echo te maken. Dat levert dan een beter beeld op. Dit onderzoek is niet pijnlijk.
Verder worden er bij ons in de praktijk echo’s gemaakt bij bloedverlies vroeg in de zwangerschap: groeiecho’s, 13 wekenecho’s en 20 weken echo’s (vanaf medio 2024), echo’s placentalokalisatie en de liggingsecho.
De 13 wekenecho en de 20 wekenecho zijn medische onderzoeken. De persoon die het onderzoek uitvoert, heet een echoscopist. Bij beide echo-onderzoeken bekijkt een echoscopist met een echo-apparaat of het kind lichamelijke afwijkingen heeft. De echoscopist controleert ook het vruchtwater en de groei van het kind. De echoscopist moet alles wat te zien is aan je vertellen. Je kunt dus geen gedeeltelijke echo laten doen. De echo-onderzoeken hebben geen risico’s voor jou en je kind.
Wanneer is de 13 wekenecho?
Je kunt de 13 wekenecho laten doen van 12+3 tot en met 14+3 weken zwangerschap. Dus vanaf twaalf weken en drie dagen tot en met veertien weken en drie dagen.
Wanneer is de 20 wekenecho?
Je kunt de 20 wekenecho laten doen van 18+0 tot en met 21+0 weken zwanger- schap. Dus van 18 weken en 0 dagen tot en met 21 weken en 0 dagen van je zwangerschap. Het liefst laat je de echo doen in week 19 van jouw zwanger- schap. Dat is dus 19 weken en 0 dagen tot en met 19 weken en 6 dagen van jouw zwangerschap.
Wij vinden dat deze echo gemaakt moet worden door een gespecialiseerde echoscopist. Daarom laten wij deze echo maken door Anneke Schmidt in Joure. Zij is zeer ervaren en neemt voldoende tijd om deze echo nauwkeurig te maken. Dat vinden wij erg belangrijk, omdat hierdoor de meeste afwijkingen worden opgespoord en/of uitgesloten. Tijdens één van je eerste afspraken zullen wij je meer uitleg geven over de voordelen en beperkingen van deze echo. Daarnaast verwijzen we je voor meer informatie naar deze folder.
Pretecho
Dit is een niet-medisch geïndiceerde echo en is er niet op gericht om afwijkingen op te sporen. Er zal dus nooit een uitspraak worden gedaan over de gezondheid van het kind. Wel zou het kunnen voorkomen dat er een afwijking wordt gezien die niet verwacht was. Het vaststellen van het geslacht is vaak mogelijk maar geeft nooit absolute zekerheid. Een pretecho kun je tot medio 2023 bij Anneke Schmidt in Joure laten maken. Daarna zullen deze ook in onze eigen praktijk plaatsvinden.
Wij begrijpen dat het een bijzonder moment is om de baby bij een echo te kunnen zien en wij merken dat de vraag naar echo’s toeneemt. Echter het is belangrijk dat wij als verloskundigen zorgvuldig met het maken van echo’s omgaan. Uit onderzoek is gebleken dat het standaard aanbieden van echo’s later in de zwangerschap, zoals een standaard 30 weken echo geen gezondheidswinst oplevert. Wij maken deze dan ook alleen op medische indicatie. Daarbij zien wij in de praktijk ook de neveneffecten van het maken van een echo. De vereniging van gynaecologen schrijft hier het volgende over:
Risico’s van echoscopisch onderzoek
Men past echoscopie al meer dan vijfentwintig jaar op grote schaal toe. Tot nu toe zijn in de praktijk en uit wetenschappelijk onderzoek geen nadelige gevolgen of schadelijke effecten naar voren gekomen. Een echo kan geen miskraam veroorzaken. Ook bij bloedverlies kan een vaginale echo geen kwaad. Wel zijn een enkele keer effecten als minimale groeivertraging en iets meer linkshandigheid bij het kind gezien, maar echte bewijzen zijn daar niet voor. Een garantie dat onbekende ongewenste effecten nooit zullen optreden, is niet te geven. Daarom is het verstandig om voorzichtig te zijn en echoscopie niet zomaar te gebruiken omdat het ‘zo leuk’ is. Voor de zekerheid raadt men aan alleen een echo te maken als deze nuttige informatie oplevert. Pret-echo’s worden afgeraden. Een risico dat vaak vergeten wordt, is dat een echo wel eens onverwachte zaken aan het licht brengt. Aan de ene kant geeft dit u de gelegenheid om u emotioneel voor te bereiden maar aan de andere kant betekent het ook vaak veel zorgen en soms onzekerheid in de rest van de zwangerschap.
Aanmelden
Heb jij een kinderwens, ben je zwanger of wil je je aanmelden voor controles tijdens je kraamperiode? Meld je dan bij ons aan.